Interpelacja nr 37829

Do ministra sprawiedliwości, ministra finansów, ministra infrastruktury

w sprawie rozważenia możliwości wprowadzenia zmian legislacyjnych dotyczących prawnego uregulowania rzeczoznawstwa samochodowego w zakresie likwidacji szkód samochodowych oraz opiniowania przez biegłych sądowych w przedmiotowej materii

Zgłaszający: Piotr Sak

Data wpływu: 15-12-2022

W ustawie Prawo o ruchu drogowym w art. 79a określa się wymagania koniecznie do uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu rzeczoznawcy samochodowego. Jak wskazują interesariusze, których działania stanowiły asumpt do podjęcia interpelacji w tej materii, pomimo iż uzyskanie ww. uprawnień podlega certyfikacji i regulacji Polskiego Centrum Akredytacji, to w praktyce spełnianie przedmiotowych wymagań nie jest obligatoryjne do podjęcia pracy w obszarze likwidacji szkód komunikacyjnych, a także do pracy w charakterze biegłego sądowego. Powyższe implikuje, iż osoby pracujące jako likwidatorzy szkód komunikacyjnych oraz biegli sądowi nierzadko nie spełniają kryteriów stawianych przez ustawę (np. nie posiadają wykształcenia technicznego), a to z kolei znacząco wpływa na merytoryczny poziom wydawanych opinii oraz istotne braki w zebranym materiale dowodowym. Wspomniane okoliczności uniemożliwiają poszkodowanym skuteczne dochodzenie rekompensaty poniesionych szkód.

Jak wskazują interesariusze, opinia wydawana przez rzeczoznawców ma esencjonalne znaczenie dla całego procesu, wpływa na wysokość świadczenia, jego prawidłowe ustalenie oraz wywiera bezpośredni wpływ na obciążenie aparatu sądowego w sprawach, które z uwagi na przedmiot i charakter mogłyby zostać rozstrzygnięte na etapie przedsądowym. Zdaniem osób posiadających wieloletnie doświadczenie i kompetencje w przedmiotowej dziedzinie obecnie opinie wydawane przez rzeczoznawców i biegłych sądowych nie podlegają kontroli, natomiast rzeczoznawcy nie mają obowiązku odbywania szkoleń aktualizujących ich wiedzę, a ponadto ich kompetencje nie są weryfikowane. Nadto biegli, nawet chcąc weryfikować jakość swoich opinii, nie są informowani, czy ich opinia ostatecznie została przez sąd uwzględniona w wyroku, czy też odrzucona w części lub w całości.

Mając na uwadze powyższe, zwracam się z wnioskiem o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

  1. Czy planowane jest wprowadzenie zmian legislacyjnych mających za przedmiot sprawowanie przez Komisję Nadzoru Finansowego lub inny podmiot nadzoru nad wykonywaniem zawodu przez rzeczoznawców komunikacyjnych?
  2. Czy rozważane jest wprowadzenie zasady losowej kontroli wydawanych opinii przez rzeczoznawców komunikacyjnych oraz biegłych sądowych w tej materii? Jeśli tak, to kto miałby dokonywać takiej kontroli i na jakich zasadach?
  3. Czy planowana jest rewaloryzacja stawek wynagrodzeń dla biegłych sądowych, która ma kluczowe znaczenie dla pozyskania cenionych specjalistów, na których zależy stronom procesu?
  4. Czy ministerstwo widzi konieczność lub możliwość wprowadzenia obowiązkowych szkoleń dla biegłych z dziedziny motoryzacji w poszczególnych sądach okręgowych?
  5. Czy ministerstwo widzi potrzebę ustandaryzowania opinii biegłych w zakresie motoryzacji w taki sposób, aby chociaż w kluczowych rozdziałach, systematyce, zawartości i pokładanych oczekiwaniach wymiaru sprawiedliwości cechowały się ujednoliconą logiką, przejrzystością i wartością merytoryczną?
  6. Czy ministerstwo rozważa zmianę wymagań w zakresie certyfikacji rzeczoznawców, szczególnie w kontekście nacisku na ich wiedzę techniczną, a także rezygnację ze zbędnego w opinii interesariuszy wymogu np. zdobywania uprawnień na prawo jazdy w kat. A, B i C?
  7. Czy ministerstwo rozważa wprowadzenie procedur weryfikacji opinii biegłych w drodze informacji zwrotnej o rozstrzygnięciu sądu w kontekście podzielenia bądź odrzucenia tez opinii, co mogłoby skutkować podnoszeniem kwalifikacji opiniujących?
  8. Względnie czy ministerstwo dostrzega wskazaną problematykę i rozważa wprowadzenie zmian w innym zakresie, co stanowiłoby odpowiedź na ekspektatywy osób inicjujących przedmiotową interpelację?