Na pytanie, czy nowe samochody osobowe zdrożały na przestrzeni ostatnich 10 lat, prawdopodobnie większość osób odpowie, że tak… Wykorzystując zgromadzone dane sprawdziliśmy, jak faktycznie zmieniły się ceny wybranych aut w ciągu ostatniej dekady i porównaliśmy je ze zmianami zarobków w tym czasie.
W grupie najtańszych aut (ceny do 50 tys. zł) znalazło się pięć modeli:
1. Dacia Logan
2005 – Access 1.4 75 KM, cena 27 900 zł,
2015 – Access 1.2 73 KM, cena 29 900 zł,
Zmiana ceny: +7,2%.
2. Fiat Panda
2005 – Actual 1.1 54 KM, cena 26 900 zł,
2015 – Fresh 1.2 69 KM, cena 31 990 zł,
Zmiana ceny: +18,9%.
3. Skoda Fabia
2005 – Classic 1.2 64 KM, cena 38 990 zł,
2015 – Active 1.0 60 KM, cena 39 380 zł,
Zmiana ceny: +1,0%.
4. Smart ForTwo
2005 – 0.7 50 KM, cena 41 900 zł,
2015 – 1.0 60 KM, cena 46 600 zł,
Zmiana ceny: +11,2%.
5. Opel Corsa htb 5d
2005 – Enjoy 1.4 90 KM, cena 47 550 zł,
2015 – Enjoy 1.4 90 KM, cena 49 250 zł
Zmiana ceny: +3,6%.
Dla wszystkich modeli nastąpił wzrost cen, jednak uwarunkowany różnymi czynnikami. Największe wzrosty odnotowały Fiat Panda i Smart ForTwo, które otrzymały większe i mocniejsze jednostki napędowe. W podstawowej wersji Dacii Logan silnik o poj. 1.4 litra został zastąpiony mniejszym o poj. 1.2 litra, który z normą Euro 6 rozwija moc 73 KM. Najmniejsze zmiany cen wykazały Opel Corsa i Skoda Fabia. O ile Opel nadal stosuje tę samą, sprawdzoną jednostkę napędową, w Skodzie rolę podstawowego silnika przejął mniejszy, choć również trzycylindrowy o poj. 1.0 litra i mocy 60 KM. Na przestrzeni lat zmienił się wyraźnie standard wyposażenia aut. W 2006 roku Unia Europejska wymusiła na producentach zamontowanie w każdym aucie systemu ABS, a w 2014 roku także systemu ESP oraz systemu kontroli ciśnienia w ogumieniu. Co więcej, zmiany parametrów w testach zderzeniowych spowodowały, że dziś nawet Dacia Logan, jedno z najtańszych aut na rynku, w podstawowej konfiguracji ma montowane aż cztery poduszki powietrzne. Podsumowując: ceny wzrosły średnio o 7,6%, ale nabywcy otrzymują w zamian wyposażenie o znacznie większej wartości.
W grupie najpopularniejszych aut w cenach od 50 do 100 tys. zł znalazło się siedem modeli:
1. Ford Focus kombi
2005 – Ambiente 1.6 100 KM, cena 57 500 zł,
2015 – Ambiente 1.6 105 KM, cena 64 000zł,
Zmiana ceny: +11,3%.
2. Toyota Corolla sedan
2005 – Terra Polaris 1.6 110 KM, cena 63 400 zł,
2015 – Active 1.6 132 KM, cena 69 400 zł,
Zmiana ceny: +9,5%.
3. Peugeot 307/308 htb 5d
2005 – XR 1.6 110 KM, cena 59 700 zł,
2015 – Active 1.2 110 KM, cena 71 500 zł,
Zmiana ceny: +19,7%.
4. Volkswagen Golf htb 5d
2005 – Trendline 1.9D 90 KM, cena 70 040 zł,
2015 – Trendline 1.6D 90 KM, cena 76 320 zł,
Zmiana ceny: +8,9%.
5. Skoda Octavia htb
2005 – Classic 1.9D 105 KM, cena 69 200 zł,
2015 – Active 1.6D 110 KM, cena 78 300 zł,
Zmiana ceny: +13,1%.
6. Renault Laguna htb
2005 – Expression 2,0 135 KM, cena 84 000 zł,
2015 – Expression 2,0 140 KM, cena 85 500 zł,
Zmiana ceny: +1,8%.
7. Skoda Superb
2005 – Classic 1.9D 130 KM, cena 94 350 zł,
2015 – Active 2.0D 150 KM, cena 99 500 zł,
Zmiana ceny: +5,4%.
Dla wymienionych modeli średni wzrost cen wyniósł 9,3%. Na ich przykładzie widać, jak nowe normy emisji spalin (Euro 5 i najnowsza Euro 6), wpływały na zmianę generacyjną silników i tzw. downsizing. Samochody z tej grupy, czyli kompaktowe i klasy średniej, w większości miały już komplet poduszek powietrznych oraz systemy ABS i ESP w standardzie, więc zmiany przepisów w tym zakresie nie miały wpływu na wzrost cen, jak w przypadku tańszych aut. Znaczny wpływ miał natomiast Euro NCAP, który z roku na rok rozszerzał punktację o kolejne systemy bezpieczeństwa, wcześniej niedostępne, a dziś montowane w większości aut. Należą do nich m.in. systemy ostrzegające o zmianie pasa ruchu, radary utrzymujące odległość od poprzedzającego samochodu czy „automaty” parkujące samochód. Podobnie więc, jak w przypadku mniejszych aut, nabywcy otrzymują dziś w standardzie więcej systemów bezpieczeństwa, zdecydowanie więcej elektroniki, a jednocześnie bardziej ekonomiczne, choć tak samo mocne silniki. Pozytywnym zmianom towarzyszy też pewien negatywny trend: w walce o utrzymanie ceny, producenci rezygnują z kosztowniejszych rozwiązań, np. w Skodzie Octavii i Volkswagenie Golfie zastosowane jest belka skrętna, podczas gdy kiedyś standardem było wielowahaczowe zawieszenie tylne.
W grupie samochodów w cenach od 100 do 200 tys. zł znalazły się cztery modele:
1. Honda CR-V
2005 – LS 2.0 150 KM 4×4, cena 98 900 zł,
2015 – S 2.0 155 KM 4×4, cena 112 600 zł,
Zmiana ceny: +13,5%.
2. Volkswagen Passat sedan
2005 – Comfortline 1.8 150 KM, cena 99 990 zł,
2015 – Comfortline 1.8 180 KM, cena 114 890 zł,
Zmiana ceny: +14,9%.
3. Opel Vectra/Insignia kombi
2005 – Comfort 1.9D 150 KM, cena 106 350 zł,
2015 – Edition 2.0 170 KM, cena 124 250 zł,
Zmiana ceny: +16,8%.
4. Audi A4/A5 kabriolet
2005 – 1.8 163 KM, cena 153 560 zł,
2015 – 1.8 177 KM, cena 173 170 zł,
Zmiana ceny: +12,8%.
Jak widać w powyższym zestawieniu droższe samochody są coraz droższe, średnio o 14,4%. To zazwyczaj samochody flotowe z klasy średniej, które kiedyś można było kupić w cenie ok. 100 tys. zł, dziś osiągnęły poziom cenowy dawnej klasy premium, a cena powyżej 120 tys. zł za mocny silnik Diesla i dobre wyposażenie jest standardem. Warto raz jeszcze podkreślić konieczność dostosowania silników do zmieniających się norm emisji spalin, co oczywiście zwiększa koszty produkcji i wpływa na wzrost ceny.
W grupie najdroższych samochodów w cenach powyżej 200 tys. zł znalazły się cztery modele:
1. BMW X5
2005 – 3.0 184 KM, cena 266 838 zł,
2015 – 3.0 258 KM, cena 292 200 zł,
Zmiana ceny: +9,5%.
2. Lexus RX
2005 – Prestige 3.0 204 KM, cena 264 655 zł,
2015 – Prestige 3.5 277 KM, cena 338 000 zł,
Zmiana ceny: +27,7%.
3. Mercedes klasy S
2005 – S500 5.0 306 KM, cena 439 000 zł,
2015 – S500 4.7 456 KM, cena 482 000 zł,
Zmiana ceny: +9,8%.
4. Mercedes klasy G
2005 – 500 5.0 296 KM, cena 428 000 zł,
2015 – 500 5.5 388 KM, cena 487 000 zł,
Zmiana ceny: +13,8%.
W grupie najdroższych aut uwagę zwraca przede wszystkim znacznie większa moc silników. Średni wzrost cen dla wymienionych aut jest zbliżony do tego z grupy 50 – 100 tys. zł i wynosi 14,3%. Samochody, do których w pierwszej kolejności trafiają nowe technologie, muszę być drogie i wzrost ich cen wydaje się uzasadniony i logiczny. Trzeba też pamiętać, że w ich przypadku wpływ na rosnącą cenę odegrały przepisy podatkowe. Od 2008 roku akcyza na samochody z silnikami powyżej 2 litrów wzrosła z 13,6 do 18,6%.
Podsumowując: średni wzrost cen dla 20 wymienionych modeli, wyniósł 12,9%.
Czy to dużo? Okazuje się że nie, a nawet bardzo mało. W tym samym czasie inflacja wyniosła 27,6%, czyli ponad dwukrotnie więcej niż wskaźnik wzrostu cen. To nie wszystko. Według danych GUS, w 2005 roku średnie wynagrodzenie netto w gospodarce wynosiło 1616 zł, podczas gdy na koniec 2014 roku było to już 2702 zł. To oznacza wzrost o 67,2%. Z takiego porównania wynika, że w 2005 roku na zakup samochodu osobowego (w średniej cenie wyliczonej na przykładzie 20 modeli), należało przeznaczyć 53 miesięczne pensje netto, a obecnie – 37.
Z powyższego porównania wynika, że na przestrzeni ostatnich 10 lat samochód – mimo wzrostu cen – stał się łatwiej dostępny. Jednak…
W 2005 roku w Polsce zarejestrowano 206 667 aut osobowych, z czego 60,9% (125 971 sztuk) trafiło do osób prywatnych. Od początku bieżącego roku (styczeń – lipiec) na klientów indywidualnych przypada zaledwie 37,6% tegorocznych rejestracji nowych samochodów (77 449 sztuk). Jeżeli taki trend się utrzyma (a udział firm w rynku ciągle rośnie), to do końca roku osoby prywatne zarejestrują na siebie około 124 000 aut, czyli mniej niż we wspomnianym, rekordowo słabym 2005 roku…
* podane ceny samochodów nie uwzględniają oferowanych w okresie sprzedaży rabatów kwotowych