Nowy obowiązek rozliczeniowy dla importujących produkty spoza Unii Europejskiej.
Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i RADY (UE) 2023/956 z 10 maja 2023 r., 1 października 2023 r. wejdzie w życie część obowiązków związanych z CBAM. Zgodnie z Rozporządzeniem okres przejściowy będzie trwał do 31 grudnia 2025 r. Przez ponad dwa lata przedsiębiorcy mają przystosować się do nowych obowiązków.
Rozporządzenie związane jest bezpośrednio z zapobieganiem przenoszenia emisyjnej produkcji poza obszar UE, oraz wyrównywaniu szans z producentami spoza UE.
Ucieczka emisji ma miejsce, gdy przedsiębiorstwa z siedzibą w UE przenoszą wysokoemisyjną produkcję za granicę, aby skorzystać z niższych standardów, lub gdy produkty unijne zastępuje się importowanymi produktami o większej emisji dwutlenku węgla, co z kolei osłabia efekty naszych działań w dziedzinie klimatu.
Dotyczy to w szczególności firm dokonujących importu:
- Cementu,
- Żelaza i stali,
- Aluminium,
- Nawozów sztucznych,
- Wodoru,
- Energii elektrycznej.
W pierwszym okresie przejściowym (do 01.01.2026) wszyscy przedsiębiorcy będą zobowiązani do okresowego deklarowania informacji o wprowadzonych na terytorium UE towarach wysokoemisyjnych. Dotyczy to w szczególności firm dokonujących importu:
Przedsiębiorcy dokonujący importu towarów z w/w grup będą zobligowani do składania kwartalnych deklaracji CBAM począwszy od 1 października 2023 r. Deklaracje CBAM powinny być składane do końca miesiąca następującego po kwartale, w którym dokonano importu towarów objętych obowiązkiem raportowania. Pierwsza deklaracja CBAM powinna zostać złożona do 31 stycznia 2024 i będzie dotyczyć IV kwartału 2023 r.
Co do zasady, deklaracje te mają być zgłaszane przez elektroniczny portal CBAM stworzony przez Komisję Europejską.
Pełne wdrożenie CBAM przewidziane jest na 1 stycznia 2026 r. Od tego momentu importerzy będą musieli uzyskać status upoważniającego zgłaszającego, nabywać i umarzać certyfikaty jako formy płatności podatku węglowego oraz składać roczne raporty.
Zgodnie z projektem Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (KE) z 17 sierpnia 2023 r. (EUR-Lex – C(2023)5512 – EN – EUR-Lex (europa.eu)) oprócz danych na temat gazów cieplarnianych, zgłaszający będą również obowiązani wskazać m.in.:
- Kraj pochodzenia towarów,
- Miejsce (instalacja), w którym towary zostały wyprodukowane, w tym co najmniej:
- Kod lokalizacji ONZ w handlu i transporcie (UN/LOCODE),
- Nazwę i adres przedsiębiorstwa zapewniającego instalację,
- Współrzędne geograficzne głównego źródła emisji gazów cieplarnianych,
- Stosowane ścieżki produkcyjne zgodnie z Rozporządzeniem CBAM,
Wymogi dot. sprawozdawczości, które mają wpływ na emisje wbudowane importowanych towarów.
Pozyskanie niektórych z w/w danych może okazać się dla przedsiębiorców problematyczne. Co do zasady, informacje o emisjach bezpośrednich i pośrednich powinny pochodzić od dostawcy z kraju trzeciego. Jeżeli takich informacji nie uda się pozyskać, to importer będzie mógł skorzystać z wartości domyślnych publikowanych przez odpowiednie instytucje. Brak weryfikacji wartości emisji wbudowanych może przy tym prowadzić do zwiększenia wartości nałożonych opłat.
Jednocześnie Państwa Członkowskie UE mają wyznaczyć organy odpowiedzialne za obsługę systemu i deklaracji CBAM. Do tej pory nie jest pewne, jaki organ będzie odpowiedzialny za obsługę raportowania w Polsce.
Jeśli mają Państwo pytania, które chcieliby nam zadać prosimy przesłać je na maila: doradztwo@wastech.pl. Jednocześnie zaznaczając, że są to pytania ze strony PIM. Najciekawsze anonimowo opublikujemy i udzielimy odpowiedzi.
Kontakt telefoniczny +48 574 23 77 23.
