Decyzja Komisji Europejskiej w sprawie wniosku polskich władz o derogację przepisów dotyczących podatku VAT na zakup samochodów firmowych została oficjalnie opublikowana na stronie internetowej KE. Zgodnie z naszymi wcześniejszymi informacjami, Komisja zgadza się, pod pewnymi warunkami, z propozycją rządu.
Poniżej przedstawiamy polskie tłumaczenie decyzji KE, opracowane przez IBRM SAMAR:
Bruksela, 27.11.2013
COM (2013) 831
Wersja ostateczna
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
Zezwalająca Polsce na wprowadzenie derogacji od Artykułów 26(1) (a) oraz 168 Dyrektywy 2006/112/WE dotyczącej naliczania i poboru podatku od towarów i usług (VAT)
MEMORANDUM WYJAŚNIAJĄCE
1. UWARUNKOWANIA OGÓLNE
Podstawy i cele złożonej propozycji
Na mocy paragrafu 1, artykuł 395 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. dotyczącej wspólnego systemu naliczania i poboru podatku od towarów i usług (VAT), Rada, stanowiąc jednomyślnie w sprawie propozycji przedłożonej przez Komisję, może udzielić Państwom Członkowskim Unii Europejskiej pozwolenia na wprowadzenie uregulowań stanowiących odejście od wspomnianej Dyrektywy w celu uproszczenia procedury naliczania i poboru podatku, bądź w celu zapobiegania niektórym formom uchylania się od płacenia podatków lub unikania opodatkowania.
W piśmie skierowanym do Komisji i otrzymanym 18 czerwca 2013 r., Polska sformułowała wniosek o wyrażenie zgody na wprowadzenie regulacji stanowiącej odejście od postanowień paragrafu 1, punktu (a) w artykule 26 i artykule 168 Dyrektywy 2006/112/WE polegającego na wprowadzeniu ograniczenia do 50% prawa do odliczenia podatku przy zakupie, wypożyczeniu, wynajmie lub leasingu niektórych rodzajów pojazdów samochodowych, które nie są użytkowane wyłącznie w celach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, a także przy zakupie towarów i usług w związku tymi pojazdami, w tym także przy zakupie paliwa.
Zgodnie z postanowieniem zawartym w drugim akapicie paragrafu 2 Artykułu 395 Dyrektywy 2006/112/WE, Komisja poinformowała pozostałe Państwa Członkowskie pismem datowanym 10 października 2013 r. o wniosku wystosowanym przez Polskę. W liście z datą 14 października 2013 r., Komisja poinformowała Polskę, iż jest w posiadaniu wszystkich informacji niezbędnych do rozpatrzenia wniosku.
Kontekst ogólny
Artykuł 168 Dyrektywy 2006/112/WE stwierdza, że podatnik na prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z zakupami na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności opodatkowanej. Paragraf 1, punkt (a) Artykułu 26 tej Dyrektywy nakazuje, aby użytkowanie dóbr należących do majątku przedsiębiorstwa w celach niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą było traktowane jako świadczenie płatnych usług [na rzecz podatnika] w przypadku gdy podatek VAT, którym opodatkowany jest zakup tych dóbr podlega odliczeniu.
W przypadku pojazdów samochodowych system taki może być trudny w realizacji ze względu na szereg uwarunkowań, przede wszystkim na zasadniczą trudność w precyzyjnym rozgraniczeniu pomiędzy użytkowaniem w celach związanych oraz niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wszędzie tam, gdzie prowadzona jest odpowiednia ewidencja powoduje to dodatkowe obciążenia, zarówno dla podmiotu gospodarczego jak i dla administracji, związane z prowadzeniem takiej ewidencji i jej kontrolowaniem. [Z kolei] liczba pojazdów, których te uwarunkowania dotyczą powoduje, że nawet niewielkie indywidualne przypadki omijania opodatkowania urastają do znaczących kwot.
Jak alternatywę dla tego systemu, Polska wystąpiła z wnioskiem o udzielenie zgody na wprowadzenie ograniczenia odliczenia podatku naliczonego o wielkość wyznaczoną przez ustaloną stawkę procentową i jednoczesne uwolnienie podmiotów gospodarczych od obowiązku rozliczania podatku VAT w związku z prywatnych użytkowaniem [pojazdów służbowych]. Zaletą takiego rozwiązania jest uproszczenia systemu z punktu widzenia wszystkich zaangażowanych stron, a także zapewnienie, że pobrany zostanie pewien [określony] procent podatku, od zapłacenia którego w innym przypadku podatnik mógłby się uchylić.
Proponowana stawka ograniczenia odliczenia wynosi 50%. Stawka ta została oparta na własnych ocenach przeprowadzonych przez stronę polską i zgodnie z warunkami proponowanego rozwiązania, zostanie ona ponownie przeanalizowana w przypadku gdyby Polska wystąpiła o przedłużenie obowiązywania derogacji na okres po 2016 roku.
Polska obecnie korzysta z pozwolenia w ramach Decyzji Wykonawczej Rady 2010/581/EU do ograniczenia do 60 % kwoty odliczenia podatku VAT w związku z zakupem, wewnątrzwspólnotowym nabyciem, przywozem, wynajmem lub leasingiem pewnych rodzajów pojazdów silnikowych, innych niż samochody osobowe, do maksymalnej kwoty PLN 6 000 zł. Ważność tej Decyzji wygasa z dniem 31 grudnia 2013 r.
Nowo wprowadzone ograniczenie prawa do odliczania będzie obowiązywało od 1 stycznia 2014 r. i będzie dotyczyło pojazdy silnikowych, które nie są użytkowane przez podatnika wyłącznie w celach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednakże, niektóre rodzaje pojazdów samochodowych zostaną wyłączone z tego ograniczenia i nadal będą podlegały normalnym zasadom. Konkretnie dotyczy to wszelkich pojazdów dysponujących więcej niż 9 miejscami siedzącymi (łącznie z miejscem kierowcy) i mających maksymalną dopuszczalna masą całkowitą powyżej 3500 kg. Wymóg ten zasadniczo ogranicza zakres zastosowania ograniczenia do samochodów osobowych, samochodów dostawczych, samochodów typu pick-up oraz motocykli.
Ograniczenie to dotyczy także podatku VAT naliczanego od wszelkich zakupów związanych z [eksploatacją] pojazdów samochodowych objętych tym szczególnym rozwiązaniem, w tym do zakupu paliwa do tych pojazdów, chyba że wydatki te są w całości związane z działalnością opodatkowaną prowadzoną przez podatnika, co np. ma miejsce w przypadku zamontowania [w pojeździe] taksometrów.
Zgody na derogację udziela się normalnie na czas ograniczony, aby umożliwić ocenę czy wprowadzone w ten sposób szczególne rozwiązanie ma odpowiedni charakter i czy jest skuteczne. Jakiekolwiek przedłużenie obowiązywania powinno zatem być ograniczone w czasie, aby umożliwić ocenę czy warunki, na których opiera się udzielona derogacja nadal będą miały zastosowanie. Polska złożyła wniosek o zgodę na wprowadzenie szczególnego rozwiązania przedstawionego w niniejszym dokumencie do 31 grudnia 2018 r.
W przypadku gdy Polska uzna, że konieczne jest dalsze przedłużenie obowiązywania niniejszych uregulowań derogacyjnych na okres po 2016 roku, konieczne będzie przedłożenie Komisji odpowiedniego raportu o skutkach wdrożenia omawianego uregulowania. Raport ten powinien zawierać także ocenę stawki procentowej zastosowanej we wprowadzonym ograniczeniu. Raport powinien zostać przedłożony Komisji wraz z wnioskiem o przedłużenie derogacji nie później niż do dnia 1 kwietnia 2016
W podobnych przypadkach normalna praktyką jest przyznawanie derogacji na okres trzech lat (patrz np. Decyzje Wykonawcze Rady 2012/232/UE i 2013 r./191/UE ). W związku z tym proponuje się, że niniejsza Decyzja przestanie obowiązywać z końcem 2016 roku i że Polska zostanie zobowiązana do przedstawienia raportu do dnia 1 kwietnia 2016 r., zawierającego ocenę zastosowanej stawki procentowej ograniczenia, w przypadku gdyby Polska chciała wystąpić o przedłużenie derogacji na okres po 2016 roku.
Aktualnie obowiązujące postanowienia w obszarze proponowanego rozwiązania
Artykuł 176 Dyrektywy 2006/112/WE przewiduje, że Rada określi wydatki, od których odliczenie VAT nie przysługuje. Do tego czasu Rada zezwala Państwom Członkowskim na utrzymywanie w mocy wyłączeń, które obowiązywały w dniu 1 stycznia 1979 roku. W związku z tym występuje szereg klauzul stałości prawa typu „stand still” ograniczających prawo do odliczeń w przypadku pojazdów samochodowych.
W 2004 roku Komisja przygotowała propozycję zmierzającą do, między innymi, ustanowienia zasad mających regulować które kategorie wydatków mogą być przedmiotem ewentualnych ograniczeń w prawie do odliczeń podatku (COM(2004) 728 wersja ostateczna ). W sprawie tej propozycji Rada jeszcze nie osiągnęła porozumienia.
Zgodność z pozostałymi elementami polityki i celami realizowanymi przez Unię
Nie dotyczy.
2. WYNIKI KONSULTACJI OBEJMUJĄCYCH ZAINTERESOWANE STRONY I OCENA SKUTKÓW REGULACJI
Konsultacje obejmujące zainteresowane strony
Bez wpływu.
Zebranie i wykorzystanie specjalistycznych opinii
Nie stwierdzono potrzeby wykorzystania specjalistycznej wiedzy podmiotów oferowanych przez podmioty zewnętrzne.
Ocena skutków
Proponowane rozwiązanie ma na celu zapobieganie przypadkom uchylania się od płacenia podatku VAT oraz uproszczenie procedury naliczania i poboru tego podatku. Propozycja ma zatem potencjalnie pozytywny wpływ na działalność zarówno podmiotów gospodarczych jak i administracji. Proponowane rozwiązanie zostało określone przez Polskę jako odpowiednie rozwiązanie i jako takie jest porównywalne do innych rozwiązań derogacyjnych stosowanych obecnie i w przeszłości.
3. ELEMENTY PRAWNE PROPONOWANEGO ROZWIĄZANIA
Podsumowanie proponowanych działań
Proponowane rozwiązanie ma na celu udzielenie Polsce zezwolenia na wprowadzenie uregulowania prawnego stanowiącego odejście od artykułu 168 Dyrektywy 2006/112/WE i polegającego na ograniczeniu prawa podatnika do odliczenia podatku VAT przy zakupie, wypożyczeniu, wynajmie lub leasingu niektórych rodzajów pojazdów samochodowych oraz związanych z nimi wydatków w przypadkach gdy pojazd nie jest użytkowany wyłącznie w celach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą a wydatki nie są wyłącznie związane z działalnością opodatkowaną. W przypadkach gdzie nastąpiło ograniczenie prawa do odliczenia, uchylenie postanowienia punktu (a) paragrafu 1 Artykułu 26 Dyrektywy 2006/112/WE spowoduje uwolnienie podatnika od obowiązku rozliczania podatku VAT od użytkowania tego pojazdu w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Zakres tej regulacji jest ograniczony do pojazdów o liczbie miejsc mniejszej niż określona i o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż określona.
Poziom ograniczenia dla odliczeń ustalono na stałym poziomie 50%. Wysokość tej stawki oraz uzasadnienie wprowadzenia rozwiązań derogacyjnych będą musiały zostać ponownie przeanalizowanie w przypadku gdyby Polska wnioskowała o przedłużenie obowiązywania decyzji derogacji. Niniejsza Decyzja będzie obowiązywała bądź do daty wygaśnięcia podanej w Decyzji lub do chwili wprowadzenia odpowiednich przepisów unijnych dotyczących prawa do odliczeń w tej dziedzinie, w zależności które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.
Podstawa prawna
Artykuł 395 Dyrektywy Rady 2006/112/WE.
Zasada subsydiarności
Proponowane rozwiązanie należy do wyłącznych kompetencji Unii Europejskiej. W związku z tym, zasada subsydiarności nie ma w tym przypadku zastosowania.
Zasada proporcjonalności
Proponowane rozwiązanie spełnia wymogi zasady proporcjonalności, ponieważ niniejsza Decyzja dotyczy zezwolenia udzielonego Państwu Członkowskiemu na jego własny wniosek i nie stanowi zobowiązania.
Mając na uwadze ograniczony zakres wnioskowanej derogacji, proponowane szczególne rozwiązanie ma charakter proporcjonalny do zamierzonego celu.
Wybór instrumentów prawnych
Proponowany instrument prawny: Decyzja Wykonawcza Rady.
Zastosowanie innych środków nie przyniesie oczekiwanych efektów z następującego powodu (następujących powodów):
Zgodnie z artykułem 395 Dyrektywy Rady 2006/112/WE, udzielenie zgody na derogację od wspólnych zasad dotyczących podatku VAT jest możliwe jedynie po uzyskaniu zgody Rady,stanowiącej jednomyślnie w sprawie propozycji przedstawionej przez Komisję. Decyzja Wykonawcza Rady jest w tym przypadku najbardziej odpowiednim instrumentem, ponieważ może ona być adresowana do konkretnych, pojedynczych Państw Członkowskich.
4. KONSEKWENCJE DLA BUDŻETU
Propozycja nie będzie miała negatywnego wpływu na zasoby własne Unii Europejskiej gromadzone na drodze pobierania podatku VAT.
5. ELEMENTY DODATKOWE I OPCJONALNE
Propozycja obejmuje klauzulę rewizyjną i klauzulę wygaśnięcia (o określonym okresie obowiązywania).
Propozycja
DECYZJI WYKONAWCZEJ RADY
Zezwalającej Polsce do wprowadzenia derogacji od Artykułów 26(1)(a) oraz 168 Dyrektywy 2006/112/WE dotyczącej wspólnego systemu naliczania i poboru podatku od towarów i usług (VAT),
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
Powołując się na Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
Powołując się na Dyrektywę Rady 2006/112/WE z 28 Listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu naliczania poboru podatku VAT , a w szczególności na paragraf 1 Artykułu 395 tejże dyrektywy,
Odnosząc się do propozycji przedłożonej przez Komisję Europejską,
Oraz mając na uwadze (co następuje):
(1) W piśmie, którego wpłynięcie do Komisji zarejestrowano 18 czerwca 2013 r., Polska zwróciła się o zgodę na podjęcie specjalnych działań w odniesieniu do niektórych typów pojazdów samochodowych oraz wydatków z nimi związanych i polegających na wprowadzeniu derogacji od postanowień zawartych w Dyrektywie 2006/112/WE regulujących prawo podatnika do odliczenia VAT od nabycia towarów i usług oraz kwestie rozliczania podatku w przypadku gdy aktywa należące do majątku przedsiębiorstwa są używane w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
(2) Zgodnie z postanowieniem zawartym w drugim akapicie paragrafu 2 Artykułu 395 Dyrektywy 2006/112/WE, Komisja poinformowała pozostałe Państwa Członkowskie pismem datowanym 10 października 2013 r. o wniosku wystosowanym przez Polskę. W liście z datą 14 października 2013 r., Komisja poinformowała Polskę, iż jest w posiadaniu wszystkich informacji niezbędnych do rozpatrzenia wniosku.
(3) Artykuł 168 Dyrektywy 2006/112/WE prawo podatnika do odliczenia VAT od nabycia towarów i usług pobranego przy zakupie przed niego towarów i usług na cele związane z działalnością opodatkowaną. Punkt (a) paragrafu 1 w Artykule 26 tej Dyrektywy zawiera wymóg rozliczania podatku VAT w przypadku gdy aktywa należące do majątku przedsiębiorstwa są używane w celach prywatnych lub, w bardziej ogólnym rozumieniu, do użytkowania w celach innych niż związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
(4) Szczególne rozwiązanie, o które ubiega się Polska odchodzi od powyższych postanowień, ponieważ wprowadza ograniczenie w odliczaniu naliczonego podatku VAT prawa do odliczenia podatku VAT od zakupu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, przywozu, wynajmu lub leasingu pewnych rodzajów pojazdów silnikowych, a także podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z tymi pojazdami, a także od zwolnienia podatnika z obowiązku rozliczania podatku VAT w przypadkach gdy pojazdy objęte powyższym ograniczeniem nie sa wykorzystywane celach niezwiązanych z działalnością.
(5) Sprecyzowanie kiedy ma miejsce użytkowanie pojazdów samochodowych w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest trudne, jednak nawet w przypadkach gdy jest to możliwe, sam mechanizm ustalania kiedy takie użytkowanie ma miejsce jest często uciążliwy. W ramach proponowanego [przez Polskę] rozwiązania kwota podatku VAT związanego z kosztami użytkowania pojazdów samochodowych, które nie są wyłącznie wykorzystywane w celach związanych z działalnością gospodarczą, powinna zostać, z pewnymi wyjątkami, ustalona jako stała stawka procentowa. Na podstawie aktualnie dostępnych danych, Polska stoi na stanowisku, że uzasadnione jest przyjęcie stawki 50%. Jednocześnie, w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania, obowiązek rozliczania podatku VAT związanego z użytkowaniem pojazdu samochodowego w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą powinien zostać zawieszony wszędzie tam, gdzie [odliczenie tego podatku] podlega ograniczeniu. Środki te można uzasadnić dążeniem do uproszczenia procedury naliczania podatku VAT oraz zapobieganiem przypadkom unikania opodatkowania poprzez nieprawidłowe księgowanie oraz składanie fałszywych deklaracji podatkowych.
(6) Ograniczenie prawa do odliczania w ramach proponowanego szczególnego rozwiązania powinno dotyczyć podatku VAT naliczanego podczas zakupu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, przywozu, wynajmu lub leasingu określonych rodzajów pojazdów silnikowych, a także podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z tymi pojazdami, w tym także kosztów zakupu paliwa.
(7) Niektóre typy pojazdów samochodowych powinny zostać wyłączone z zakresu obowiązywania niniejszego szczególne rozwiązania – ze względu na charakter lub rodzaj działalności gospodarczej, do której są wykorzystywane – jakiekolwiek ich wykorzystanie do celów innych niż działalność gospodarcza uznaje się za nieistotne w tym przypadku. W związku z tym, proponowane szczególne uregulowanie nie powinno dotyczyć pojazdów mających więcej niż 9 miejsc (łącznie z miejscem kierowcy) oraz pojazdów o maksymalnej dopuszczalnej masie całkowitej większej niż 3500 kg. Oprócz tego, ograniczenie prawa do odliczania nie będzie dotyczyło podatku VAT naliczanego w przypadku kosztów w całości związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.
(8) Niniejsze uregulowania derogacyjne powinny zostać wprowadzone na czas ograniczony, aby umożliwić ocenę ich skuteczności oraz ocenę adekwatności wprowadzonej stawki procentowej, ponieważ zaproponowana stawka procentowa została oparta na wstępnych ocenach dotyczących wykorzystania pojazdów w celach związanych z działalnością gospodarczą.
(9) W przypadku gdy Polska uzna, że konieczne jest dalsze przedłużenie obowiązywania niniejszych uregulowań derogacyjnych na okres po 2016 roku, konieczne będzie przedłożenie Komisji odpowiedniego raportu o skutkach wdrożenia omawianego uregulowania. Raport ten powinien zawierać także ocenę stawki procentowej zastosowanej we wprowadzonym ograniczeniu. Raport powinien zostać przedłożony Komisji wraz z wnioskiem o przedłużenie derogacji nie później niż do dnia 1 kwietnia 2016 r.
(10) 29 października 2004 r. Komisja przyjęła propozycję Dyrektywy Rady zmieniającej Dyrektywę 77/388/EWG, obecnie funkcjonująca jako Dyrektywa 2006/112/WE, która zawiera ujednolicenie kategorii wydatków, w przypadku których może mieć zastosowanie wyłączenie z prawa do odliczenia podatku. W ramach tej propozycji wyłączenia z prawa do odliczeń mogą dotyczyć pojazdów silnikowych. Rozwiązania derogacyjne, które są przedmiotem niniejszej Decyzji przestana obowiązywać w chwili wejścia w życie takiej Dyrektywy zmieniającej obowiązujące przepisy. jeżeli data wejścia w życie przypadnie wcześniej niż termin wygaśnięcia [uregulowań] będących przedmiotem niniejszej Decyzji.
(11) Derogacja będzie miała jedynie znikomy wpływ na całkowitą sumę podatku pobieranego na etapie finalnej konsumpcji i nie będzie miała negatywnego wpływu na zasoby własne Unii Europejskiej gromadzone na drodze pobierania podatku VAT,
RADA PODJĘŁA NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
W drodze odstępstwa od artykułu 168 Dyrektywy 2006/112/WE Polska otrzymuje zezwolenie na ograniczenie do 50% prawa do odliczenia podatku VAT od zakupu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, przywozu, wynajmu lub leasingu pojazdów silnikowych, a także podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z tymi pojazdami, gdy pojazd nie jest w pełni wykorzystywany w celach biznesowych.
Ograniczenia określonego w akapicie pierwszym nie stosuje się do pojazdów silnikowych o maksymalnej dopuszczalnej masie całkowitej większej niż 3500 kg oraz pojazdów silnikowych o liczbie miejsc większej niż dziewięć włącznie z miejscem dla kierowcy.
Ograniczenie określone w akapicie pierwszym, nie ma zastosowania do podatku VAT pobieranego od wszelkich wydatków, które są w całości związane z działalnością podatnika.
Artykuł 2
W drodze odstępstwa od punktu (a) w paragrafie 1 artykułu 26 Dyrektywy 2006/112/WE, Polska otrzymuje zezwolenie, aby nie traktować jako dostarczenia odpłatnych usług prywatnego użytkowania lub, w bardziej ogólnym rozumieniu, do użytkowania w celach innych niż związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, przez podatnika lub personel zatrudniony przez podatnika pojazdu, którego dotyczy ograniczenie zawarte w artykule 1 niniejszej Decyzji
Artykuł 3
1. Niniejsza Decyzja staje się prawomocna z dniem powiadomienia.
Niniejsza Decyzja zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2014 r. r. Decyzja przestanie obowiązywać w dniu wejścia w życie przepisów unijnych precyzujących te wydatki związane z pojazdami samochodowymi, które nie podlegają pełnemu odliczeniu VAT naliczonego, lub też w dniu 31 grudnia 2016 r, w zależności która z tych okoliczności nastąpi wcześniej.
2. Wszelkie podania lub wnioski o dalsze przedłużenie czasu obowiązywania środków przewidzianych niniejsza Decyzją muszą zostać doręczone Komisji nie później niż do dnia 1 kwietnia 2016 r r. Do ewentualnego podania musi zostać dołączony raport zawierający ocenę stawki procentowej ograniczenia zastosowanego w prawie do odliczenia VAT naliczonego na podstawie niniejszej Niniejsza Decyzji.
Artykuł 4
Adresatem niniejszej Decyzja jest Rzeczpospolita Polska.
Przygotowano w Brukseli,
W imieniu Rady
Przewodniczący
Źródła KE
IBRM Samar:
