Zarówno w obrocie profesjonalnym jak i życiu codziennym zdarza się bardzo często, że chcąc udowodnić swoją rację‚ niejako „wyrywamy” z kontekstu fragment naszej myśli, która niestety w ogólnym rozrachunku mało ma wspólnego z merytoryką.
W Kancelarii przeglądając nie raz wiele różnych pism procesowych naszych przeciwników – głównie samych „decyzji” o tzw. wypłacie odszkodowania natrafiamy w tych pismach na różne orzeczenia – głównie Sądu Najwyższego. Wskazuję, że nikt z nas i tak samo nasi przeciwnicy nie „wklejają” całego orzeczenia do decyzji czy pozwu. Bardzo często są to fragmenty, które jak się wydaje mają istotne znaczenie dla sprawy. Co do zasady tak nie musi być i nie jest.
Nie ma w tym nic złego, dopóki to właśnie my nie poprzestajemy na zwykłym przeczytaniu fragmentu orzeczenia wklejonego do decyzji na poparcie twierdzeń przeciwnika.
Tak się właśnie dzieje z coraz to częściej pojawiającą się Uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r. (III CZP 20/17), w której nie pojawiała się kontrowersyjna teza: „Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione”.
Wbrew wszelkim pozorom to nie ta właśnie teza zdobywa popularność po drugiej stronie barykady, ale inne fragmenty tej Uchwały, które bez przeczytania całego uzasadnienia nie stanowią zagrożenia dla likwidacji szkody.
Stan faktyczny:
Nie był skomplikowany.
W sprawie powód prowadzący działalność gospodarczą pod firmą X żądał zasądzenia od ubezpieczyciela kwoty 4.624,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi z tytułu naprawienia szkody w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego, wywołanej zdarzeniem objętym odpowiedzialnością pozwanej Spółki jako ubezpieczyciela OC. Powołał się na umowę cesji, mocą której poszkodowany przelał na powoda – wynajmującego mu pojazd zastępczy – wierzytelność o naprawienie szkody i podniósł, że w postępowaniu likwidacyjnym Ubezpieczyciel pokrył jedynie część kosztów najmu pojazdu zastępczego.
Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo, odrzucając argumentację ubezpieczyciela, który wywodził, że w ramach ubezpieczenia OC nie jest zobowiązany do pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego wykraczających poza koszty, które poniósłby poszkodowany, gdyby skorzystał z przedstawionej mu przez ubezpieczyciela propozycji najmu pojazdu od współpracującego z nim przedsiębiorcy.
Dopiero Sąd Okręgowy powziął wątpliwości co do zagadnienia czy ciążący na poszkodowanym obowiązek minimalizacji szkody oraz obowiązek współdziałania z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania uzasadnia odmowę pokrycia przez ubezpieczyciela OC faktycznie poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego w zakresie, w jakim wykraczają one poza koszty najmu proponowanego przez ubezpieczyciela.
Stanowisko Sądu Najwyższego:
Wbrew wszelkim pozorom, stanowisko Sądu Najwyższego nie jest wyrażeniem dezaprobaty wobec najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego u przedsiębiorcy trudniącym się wynajmem pojazdów.
Sąd Najwyższy nie wskazuje jednoznacznie, że jeżeli poszkodowany zdecyduje się na wynajem pojazdu zastępczego u kogoś innego i po wyżej stawce niż zaoferowany przedsiębiorca przez TU to automatycznie uzasadnia to odmowę pokrycia przez ubezpieczyciela OC faktycznie poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego w zakresie, w jakim wykraczają one poza koszty najmu proponowanego przez ubezpieczyciela.
Nie!
Nie chcąc przyjmować z całkowitą dezaprobatą stanowiska Sądu Najwyższego, istotnym jest wskazanie najważniejsze na co wskazał Sąd w ww Uchwale tj. W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji – a z tym ostatnim są największe problemy.
Z eksperckimi pozdrowieniami,
adwokat dr Łucja Kobroń-Gąsiorowska, Ekspert PIM
NCKG adwokaci
Ekspert PIM
