Kluczowy akt prawodawstwa UE nakładający na przedsiębiorstwa obowiązki przeciwdziałania ich negatywnemu wpływowi na prawa człowieka i środowisko nie uzyskał ostatecznego zatwierdzenia przez Radę Europejską w następstwie sprzeciwu ze strony krajów, w tym Niemiec i Włoch, pomimo tymczasowego porozumienia w sprawie rozporządzenia osiągniętego wcześniej przez Radę z Parlamentem UE.
Cofnięcie się w stosunku do dyrektywy dotyczącej należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSDDD) nastąpiło po czteroletnim procesie mającym na celu udoskonalenie rozporządzenia, rozpoczynającym się od badań Komisji Europejskiej w 2020 r. na temat obowiązków dyrektorów i zrównoważonego ładu korporacyjnego oraz wymogów dotyczących należytej staranności w łańcuchu dostaw. Efektem co doprowadziło do propozycji przez Komisję w lutym 2022 r. projektu CSDDD, ustanawiającego obowiązki przedsiębiorstw w zakresie identyfikowania, oceniania, zapobiegania, łagodzenia, eliminowania i naprawiania skutków działalności ludzi i planety – począwszy od pracy i niewolnictwa dzieci po zanieczyszczenia i emisje, wylesianie i szkody dla środowiska ekosystemy – w ich górnym łańcuchu dostaw i niektórych dalszych działaniach, takich jak dystrybucja i recykling.
Choć Rada przyjęła swoje stanowisko w sprawie dyrektywy pod koniec 2022 r. i osiągnęła porozumienie w sprawie CSDDD z Parlamentem w grudniu 2023 r., głosowanie w sprawie jej zatwierdzenia w Radzie zostało przełożone w zeszłym miesiącu po tym, jak Niemcy zagroziły, że nie poprą rozporządzenia ze względu na obawy biurokratyczne i potencjalne skutki prawne, jakie miałoby to dla przedsiębiorstw, i wywołało dalsze wątpliwości, gdy według doniesień Włochy również wycofały swoje poparcie. Chociaż podjęto ostatnią próbę zatwierdzenia dyrektywy w Radzie, według doniesień wysiłki te zostały jeszcze bardziej udaremnione przez podjęte w ostatniej chwili przez Francję, wysiłki mające na celu znaczne ograniczenie zakresu nowych przepisów tak, aby miały one zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorstw zatrudniających ponad 5000 pracowników, zamiast proponowanego progu 500 pracowników, skutecznie usuwając około 80% przedsiębiorstw z obowiązków wynikających z CSDDD. Po próbie uzyskania zgody belgijska prezydencja Rady wydała oświadczenie, w którym stwierdziła:
„Ostateczny tekst kompromisowy dotyczący dyrektywy w sprawie należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSDDD) został przedstawiony do zatwierdzenia przez ambasadorów Coreperu.” „Pomimo wysiłków prezydencji nie znaleziono niezbędnego wsparcia.” „Musimy teraz rozważyć sytuację i zobaczymy, czy w porozumieniu z Parlamentem Europejskim możliwe będzie rozwianie obaw zgłaszanych przez państwa członkowskie”.
Do wszystkich aspektów CSDDD zaliczały się wymogi dla przedsiębiorstw dotyczące włączenia zasady należytej staranności w zakresie skutków swoich polityk i systemów zarządzania ryzykiem, w tym opisów ich podejścia, procesów i kodeksu postępowania, a także zobowiązanie przedsiębiorstw do przyjęcia planów transformacji klimatycznej zapewniających, że ich działalność modele i strategia są zgodne z celem Porozumienia paryskiego, jakim jest ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C.
CSDDD obejmowało również wymogi dla spółek dotyczące współpracy z osobami, na które ich działalność gospodarcza wywiera wpływ, obejmujące obowiązki w zakresie wprowadzenia mechanizmu składania skarg, a także ustanowienia systemu nadzoru i sankcji, przy czym państwa członkowskie ustanowiły organy nadzorcze w celu monitorowania przestrzegania obowiązków oraz do nałożenia kar, w tym „metodą wskazywania i piętnowania” oraz grzywien w wysokości aż do 5% rocznych światowych przychodów.
źródło: esgtoday.com
