Bez wsparcia finansowego, realizowanego przez państwo polskie w ramach programu „Mój elektryk”, krajowy rynek samochodów elektrycznych nie miałby zapewne szans na szybszy rozwój. Pieniądze z ogłoszonego w 2021 roku programu powoli się jednak kończą. Czy jest szansa na dodatkowy budżet?
Obecny budżet programu „Mój elektryk”, realizowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), wynosi 900 mln zł. – Z tego 100 mln zł przeznaczono na nabór wniosków od osób fizycznych, 200 mln zł na nabór wniosków od przedsiębiorców i podmiotów innych niż osoby fizyczne, a 600 mln zł na przekazanie, w ramach udostępnienia, środków do banków (zgodnie z art. 411 ust. 10 ustawy – Prawo ochrony środowiska, w celu udzielania dotacji do leasingu pojazdów zeroemisyjnych). Na dzień 15 kwietnia 2024 r. wykorzystanie budżetu wyniosło 78 proc. – poinformowała IBRM Samar Katarzyna Ważyńska, z wydziału promocji i komunikacji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Z uwagi na duże zainteresowanie programem, obecnie trwają prace nad zwiększeniem jego budżetu – dodała enigmatycznie.
Celem programu „Mój elektryk” jest ograniczenie zanieczyszczeń powietrza poprzez dofinansowanie zakupu lub leasingu pojazdów elektrycznych i wodorowych. Program zakłada dwie „ścieżki” – dla klientów indywidualnych oraz dla firm i organizacji. Dotacje dla osób fizycznych obsługuje bezpośrednio NFOŚiGW, natomiast „ścieżka” leasingowa jest prowadzona przez Bank Ochrony Środowiska
W programie „Mój elektryk” od 12 lipca 2021 roku w NFOŚiGW trwa nabór wniosków od osób fizycznych chcących otrzymać dotację do kupionego osobowego samochodu elektrycznego. Program daje możliwość otrzymania z Funduszu bezzwrotnej dotacji do zakupu fabrycznie nowych pojazdów elektrycznych i wodorowych kategorii M1, których cena (koszt nabycia) nie przekracza 225 000 zł, przy czym limit cenowy nie dotyczy posiadaczy Karty Dużej Rodziny. Dotacja wynosi do 18 750 zł, natomiast w przypadku rodzin z trójką lub większą liczbą dzieci może sięgnąć 27 000 zł.
Z kolei na podstawie umowy zawartej we wrześniu 2021 roku z NFOŚiGW, Bank Ochrony Środowiska zaprosił firmy leasingowe do współpracy przy wdrażaniu programu. BOŚ udziela dopłat do leasingu zeroemisyjnych pojazdów osobowych (samochody do przewozu max. 8 osób) oraz pojazdów dostawczych o DMC do 3,5 tony. Wysokość dopłaty do leasingu jest uzależniona od kategorii leasingobiorcy i typu pojazdu. Przykładowo, przedsiębiorcy, którzy chcą kupić auto osobowe mieszczące max. 8 pasażerów mogą otrzymać 18 750 zł lub 27 000 zł dofinansowania. Wyższa kwota przysługuje firmom, które deklarują roczny przebieg na poziomie powyżej 15 000 kilometrów. Z dopłat do leasingu mogą skorzystać m.in.: przedsiębiorcy, osoby fizyczne, spółdzielnie i rolnicy indywidualni, jednostki sektora finansów publicznych, stowarzyszenia i fundacje oraz kościoły i inne związki wyznaniowe.
To jednak nie wszystko. 22 listopada 2021 roku Fundusz rozpoczął nabór wniosków o dotacje dla podmiotów innych niż osoby fizyczne, które będą mogły otrzymać dofinansowanie na zakup pojazdów elektrycznych i napędzanych wodorem. Wsparciem finansowym może być objęty zakup zarówno samochodów osobowych, jak i dostawczych o zeroemisyjnym napędzie (elektrycznych lub wodorowych). Dla osobowych „elektryków” firmowych przewidziano dotację w wysokości 18 750 zł lub nawet 27 000 zł, jeśli deklarowany roczny przebieg pojazdu wyniesie co najmniej 15 tys. km. W przypadku samochodów dostawczych dotacja jest jeszcze wyższa, w zależności od przebiegu rocznego – do 50 tys. zł lub do 70 tys. zł, maksymalnie do 20 proc. lub do 30 proc. kosztów kwalifikowanych kupna samochodu. Narodowy Fundusz oferuje również wsparcie w wysokości do 4 tys. zł (nie więcej niż 30 proc kosztów kwalifikowalnych) dla elektrycznych pojazdów dwu- trój- i czterokołowych stosowanych do celów gospodarczych. Poza pojazdami osobowymi (kategoria M1) nie obowiązują limity cenowe.
Nabory wniosków od osób fizycznych, przedsiębiorców i podmiotów innych niż osoby fizyczne oraz dofinansowanie ścieżki leasingowej według obecnych zasad ma trwać do 30 września 2025 r. lub do wyczerpania środków przeznaczonych na program. – Celem na rok 2024 jest zaplanowanie budżetu do końca realizacji programu, czyli do 2025 r., tak aby beneficjenci mieli stabilną i pewną perspektywę dofinansowania pojazdu elektrycznego – zaznacza rzeczniczka NFOŚiGW – mówiła nam pod koniec ubiegłego roku Ewelina Steczkowska, rzecznika Funduszu.
Według danych dostępnych w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców w ostatnim dniu marca 2024 roku liczba zarejestrowanych w Polsce elektrycznych (BEV) samochodów osobowych i dostawczych o dmc do 3,5 tony przekroczyła 62,5 tys. sztuk.
Paweł Janas
Źródło: SAMAR