Spada konkurencyjność polskiej gospodarki

Pomimo kolejnego spadku w rankingu polska gospodarka pozostaje jedną z najbardziej konkurencyjnych wśród krajów postkomunistycznych. Jednak w tym roku wyprzedziły nas Czechy, które poprawiły swoją pozycję aż o 9 miejsc, a od lat najlepiej radzi sobie w tym regionalnym zestawieniu Estonia. Dodatkowo zmniejszył się dystans między większością państw regionu a Polską. Mimo to pozycja naszego kraju jest oceniana jako stabilna, choć niepokoić może wprawdzie delikatna, acz zauważalna po 2010 r. – kiedy to zajmowaliśmy najwyższe w historii 39. miejsce w rankingu – tendencja spadkowa. – Może zacząć niepokoić ta zarysowująca się tendencja spadkowa konkurencyjności polskiej gospodarki. Szczególnie że państwa naszego regionu szybko zwiększają swoją konkurencyjność i poprawiają swoje pozycje w tym rankingu. To dowód na to, że w globalnym świecie, aby nie zostać w tyle, trzeba wytrwale i energicznie iść do przodu – mówi prof. Piotr Boguszewski z NBP, który koordynuje badanie WEF dla Polski.

Podczas badania przeprowadzonego wśród polskich przedsiębiorców jako największy problem dla konkurencyjności tradycyjnie już na pierwszym miejscu wskazali oni prawo podatkowe, które krytykowali za zmienność i nieprzewidywalność. Prawo podatkowe i przepisy dotyczące zatrudnienia uznano za nadmiernie rozbudowane i zbyt restrykcyjne, a przez to znacząco utrudniające prowadzenie działalności gospodarczej. Negatywnie oceniono też infrastrukturę. Mimo istotnych zmian, jakie zaszły w ostatnich latach, wciąż jest ona oceniana jako niedostatecznie rozwinięta w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Dotyczy to przede wszystkim jakości dróg i kolei. Nie najlepsze oceny zebrały także krajowe instytucje sektora rządowego – przede wszystkim z powodu niesatysfakcjonującego poziomu zaufania społecznego, ale także za nieoptymalne wydatkowanie środków publicznych. Bardzo słabo została oceniona innowacyjność – polskie firmy wciąż bowiem za mało inwestują w prace badawczo-rozwojowe i nie rozwijają współpracy w tej dziedzinie z uczelniami wyższymi. Niewiele jest także rządowych zamówień na zaawansowane technologicznie produkty, które mogłyby przyczynić się do zmiany tej sytuacji.

Mimo to – zdaniem autorów raportu – wprowadzone w Polsce zmiany w dziedzinie instytucji, infrastruktury, edukacji, a także rosnąca efektywność rynku pracy sprawiły, że znaleźliśmy się na dobrej drodze do zwiększenia konkurencyjności naszego kraju. Dla utrzymania tej tendencji niezbędne są jednak istotne reformy strukturalne, nakierowane przede wszystkim na rozwój innowacji oraz gospodarki opartej na wiedzy, zwiększające zasoby kapitału ludzkiego.
„Globalny Indeks Konkurencyjności, obliczany przez World Economic Forum, i oparty na tych wynikach „Globalny raport konkurencyjności” to ważne lektury dla zagranicznych inwestorów. Stanowią pierwszy etap selekcji rynków, na których warto inwestować, a także cenne, wiarygodne i obejmujące szerokie spektrum informacji biznesowych źródło analizy porównawczej.

Globalny raport konkurencyjności” prezentuje wyniki badań przeprowadzanych corocznie przez World Economic Forum. Bierze w nich udział około 150 państw i kilkanaście tysięcy firm z całego świata. Narodowy Bank Polski aktywnie uczestniczy w badaniach i jest polskim partnerem WEF. Wykorzystywany w „Globalnym raporcie konkurencyjności” ranking konkurencyjności jest oparty na globalnym indeksie konkurencyjności (Global Competitiveness Index, GCI), opracowanym po raz pierwszy w 2004 r. dla Światowego Forum Gospodarczego przez Xaviera Sala-i-Martin, współautora tegorocznego opracowania. Zgodnie z definicją konkurencyjności jako „zbioru instytucji, polityk oraz czynników determinujących poziom wydajności w danym kraju” punktacja Raportu jest obliczana na podstawie danych publicznych i prywatnych w podziale na 12 kategorii, tzw. filarów konkurencyjności, które dopiero razem tworzą pełny obraz konkurencyjności danego kraju.

IBRM Samar