Przyjrzeliśmy się jakie najważniejsze zmiany w prawie nastąpiły lub niedługo nastąpią w branży motoryzacyjnej
Maciej Krotoski, redaktor naczelny serwisu moto-prawo.pl
Częste nowelizacje aktów prawnych nie dziwią już chyba nikogo. Prawo zmienia się bardzo dynamicznie, szczególnie w branży motoryzacyjnej. Liczba pojawiających się nowych aktów prawnych i nowelizacji z roku na rok rośnie. Część weszła ostatnio w życie, a część jest na etapie ukończenia procesu legislacyjnego.
Oto najważniejsze z nich.
Nawet 5 lat pozbawienia wolności za cofanie licznika
Sejm uchwalił ustawę, która w swoim zamierzeniu będzie pozwalała skutecznie ścigać wszystkich, którzy ingerują w prawidłowość wskazań liczników samochodowych. Odpowiedzialność karna, do 5 lat pozbawienia wolności, będzie grozić nie tylko za „kręcenie”, ale także za zakładanie większych lub mniejszych opon. Ich rozmiar wpływa bowiem na wskazania drogomierza. Wszystko wskazuje, że jeszcze przed wakacjami zaczną obowiązywać przepisy przewidujące surowe kary za cofanie licznika. Zmiana prawa karnego i ustawy prawo o ruchu drogowych będzie obowiązywać 14 dni po jej ogłoszeniu w Dziennik Ustaw – co może nastąpić już w kwietniu . Wszystko przez dodanie nowego art. 306a do Kodeksu Karnego. Zgodnie z nim kara będzie grozić każdemu, kto zmieni wskazanie drogomierza, zaingeruje w prawidłowość jego pomiaru, ale też to zleci innej osobie wykonanie tego czynu.
Cesja roszczeń odszkodowawczych
Wiele ostatnio było mówione i pisane na temat projektu ustawy o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wynikających z czynu niedozwolonego, także na łamach portalu Polskiej Izby Motoryzacji, więc ten temat poruszamy tylko z kronikarskiego obowiązku. Najwięcej kontrowersji budzi zapis art. 9, który w projekcie brzmi „Nie można przenieść wierzytelności z tytułu czynów niedozwolonych na doradcę lub osobę trzecią”. W praktyce oznaczałoby to zakaz cesji jakichkolwiek wierzytelności przez ubezpieczonych, a tym samym paraliż w warsztatach likwidujących szkody komunikacyjne bezgotówkową metodą serwisową, ponieważ w tym trybie całą procedurą związaną z wypłatą i obroną praw klientów, gdy ubezpieczyciel zaniża wartość odszkodowania, zajmuje się warsztat. Po wprowadzeniu takiej zmiany, klient musiałby samodzielnie występować do ubezpieczyciela. Jak wiemy, po medialnym nagłośnieniu projektu i działaniom naszej branży, szanse jego wprowadzenia spadły, ale oficjalnie nie zostały zakończone.
Schematy podatkowe
Kolejna zmiana w przepisach podatkowych od 1 stycznia 2019 r. to nowelizacja Ordynacji podatkowej (art. 86a i następne) dotycząca raportowania „schematów podatkowych”. Chodzi o schematy podatkowe rozumiane jako stosowane przez podatnika rozwiązania, w których korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podatnik spodziewa się osiągnąć. Podatnik będzie zobowiązany opisywać model stosowanej optymalizacji podatkowej. Okazuje się, że zmiany dotyczą także podmiotów z branży dealerskiej. Dealerzy powinni zidentyfikować schematy podatkowe jakie u nich występują, wyznaczyć i przeszkolić odpowiednio osoby odpowiedzialne za raportowanie schematów do US, przygotować procedurę wewnętrzną i ja stosować. Obowiązek stworzenia i stosowania procedury dotyczy osób prawnych zatrudniających „promotorów” lub faktycznie wypłacających im wynagrodzenie oraz jeżeli ich przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym rok obrotowy 8 000 000 zł (np. zoptymalizowane podatkowo akcje marketingowe).
Leasing
Pojawiła się pierwsza interpretacja w sprawie wyleasingowanych jeszcze w zeszłym roku samochodów. Organ skarbowy potwierdził, że auta mogą być rozliczane na starych, korzystniejszych dla przedsiębiorców zasadach. Wymagało to podpisania umowy do końca grudnia, nie trzeba było od razu odbierać auta.
Wątpliwości podatnika pojawiły się co do korzystnego rozliczenia samochodu zamówionego, ale jeszcze nie odebranego. O to zapytał fiskusa jeden ze wspólników spółki komandytowej. Argumentował, że umowa leasingu staje się skuteczna przez samo złożenie zgodnych oświadczeń woli stron. Dla jej zawarcia nie jest konieczne wydanie samochodu.
Fiskus potwierdził stanowisko przedsiębiorcy. Pozwolił na korzystne rozliczenie samochodu otrzymanego już po zmianie przepisów. Nie przeszkadzało mu też to, że dopiero w 2019 r. znany będzie VIN, czyli numer identyfikacyjny auta (interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0114-KDIP3-1.4011. 657.2018.1.IF).
Zielone tablice
Właściciele pojazdu elektrycznego albo napędzanego wodorem będą mogli wnioskować o zielone tablice po 31 grudnia 2019 roku. Co ważne, właściciele aut elektrycznych i wodorowych, którzy już zarejestrowali swój samochód, nie będą mieli obowiązku wymiany tablic na zielone. Konieczność przygotowania rozporządzenia przez Ministerstwo Infrastruktury jest związana głównie z wykonaniem przepisu ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, zgodnie z którym pojazdy elektryczne i pojazdy napędzane wodorem posiadają tablice rejestracyjne wskazujące na rodzaj paliwa wykorzystywanego do ich napędu.
Prawo pracy
Istotną zmianą jest nowelizacja kodeksu pracy, który określa sposób wypłaty wynagrodzenia. Dotychczas regułą była wypłata wynagrodzenia w gotówce, do rąk własnych pracownika. Od 1 stycznia 2019 r. zasadą jest wypłata wynagrodzenia w formie bezgotówkowej, na wskazany przez pracownika rachunek bankowy. Pracownikowi przysługuje prawo do wypłaty wynagrodzenia w formie pieniężnej do rąk własnych w przypadku wystąpienia w tym zakresie z wnioskiem do pracodawcy. Warto pamiętać, że do 22 stycznia 2019 r. pracodawcy zostali zobowiązani do poinformowania pracowników, otrzymujących wynagrodzenie do rąk własnych, o konieczności podania numeru rachunku bankowego lub złożenia wniosku o dalszej wypłacie wynagrodzenia do rąk własnych. W przypadku braku reakcji ze strony pracownika, wynagrodzenie powinno być wypłacane tak jak dotychczas, to jest do rąk własnych pracownika.
Dokumentacja pracownicza podzielona jest na trzy części: akta osobowe, indywidualną dokumentację pracowniczą oraz zbiorową dokumentację pracowniczą. Dotychczas akta osobowe, prowadzone oddzielnie dla każdego pracownika, składały się z trzech teczek oznaczonych literami A, B oraz C. Część A przeznaczona jest na oświadczenia i dokumenty zgromadzone w związku z ubieganiem się o zatrudnienie, między innymi dane osobowe, wykształcenie, przebieg dotychczasowej kariery. Część B powinna obejmować oświadczenia lub dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy oraz jego przebiegu, w tym zaświadczenia o podniesieniu kwalifikacji zawodowych, czy o awansie. W teczce oznaczonej literą C gromadzi się oświadczenia i dokumenty związane z rozwiązaniem stosunku pracy. Od nowego roku dokumentacja będzie musiała obejmować dodatkowo teczkę D, w której będą zamieszczane odpisy zawiadomień o ukaraniu pracownika, a także dokumenty związane z ponoszeniem przez pracownika odpowiedzialności porządkowej. Obowiązująca od 2019 roku regulacja nakłada na pracodawcę obowiązek prowadzenia i przechowywania w postaci papierowej lub elektronicznej dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, a także akt osobowych pracowników, przez krótszy niż dotychczas okres, to jest przez 10 lat od końca roku, w którym uległ rozwiązaniu stosunek pracy. Pracodawca zobowiązany będzie do zniszczenia dokumentacji w sposób uniemożliwiający odtworzenie jej treści w terminie do 12 miesięcy po upływie okresu przeznaczonego na jej odbiór przez pracownika. Pracodawca może zmieniać postać prowadzenia i przechowywania dokumentacji z papierowej na elektroniczną, jednocześnie zobowiązany jest do informowania pracownika o tego rodzaju zmianie. Dokumentacja elektroniczna jest przy tym równoważna z dokumentacją papierową. Wobec pracowników, z którymi stosunek pracy nawiązany został przed dniem 1 stycznia 2019 r. okres przechowywania dokumentacji pracowniczej nadal wynosi 50 lat.
Jedną z najistotniejszych zmian w prawie pracy jest wprowadzenie instytucji Pracowniczych Planów Kapitałowych, czyli nowego systemu zabezpieczenia emerytalnego, współtworzonego przez pracodawców, osoby zatrudnione oraz państwo. Ustawa obejmie swoim zakresem wszystkie podmioty, zatrudniające przynajmniej jedną osobę, za którą odprowadzane są składki na ubezpieczenia emerytalne oraz rentowe do ZUS. System oparty będzie na dobrowolnych wpłatach osoby zatrudnionej, które co miesiąc będą potrącane z jej wynagrodzenia, a także na wpłatach dokonywanych przez podmiot zatrudniający. Ze strony państwa uczestnicy będą mogli liczyć na wsparcie w formie wpłaty powitalnej oraz corocznych dopłat. Zgromadzone na rachunku PPK środki przekazywane będą na fundusz inwestycyjny o ograniczonym ryzyku. Po osiągnięciu przez uczestnika odpowiedniego wieku, środki będą mu stopniowo wypłacane, stanowiąc dodatkowe wsparcie w okresie spadającej aktywności zawodowej.
Na skutek wprowadzenia do kodeksu pracy art. 237 (3) § 2 (2) ograniczone zostaną obowiązki przeprowadzania przez pracodawcę okresowych szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników na stanowiskach administracyjno-biurowych, gdy przeważająca działalność pracodawcy będzie mieściła się w trzeciej kategorii ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, to jest dla pracodawców prowadzących działalność o najniższych wskaźnikach wypadkowości i w których występują najmniej szkodliwe czynniki dla zdrowia.
Dodatkowo zmianie ulegną regulację odnoszące się do pełnienia zadań służby BHP przez pracodawcę. Dotychczas pracodawca mógł pełnić te zadania pod warunkiem ukończenia odpowiedniego szkolenia oraz w przypadku, gdy zatrudniał maksymalnie 20 pracowników, a jego działalność była zakwalifikowana do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka. Od 1 stycznia 2019 r. limit zatrudnionych u pracodawcy, który chce samodzielnie wykonywać zadania służby BHP, zwiększony zostanie do 50 pracowników, przy czym pozostałe warunki pozostaną bez zmian.
Autorem opracowania jest adwokat Maciej Krotoski, redaktor naczelny serwisu moto-prawo.pl, kancelaria M. Krotoski Adwokaci i Radcy Prawni sp.k., członek Stowarzyszenia Prawników Rynku Motoryzacyjnego
